Door dertig haarspeldbochten, kotsende mensen in de bus, koeien die loeiend op de weg blijven staan, paarden die hollend de weg over rennen, fietsers met hun hele hebben en houden die slingerend over een snelweg fietsen, toeterende auto’s die rechts en links inhalen, met 100 langs een stopbord rijden, vooral niet aan verkeersregels houden, ons busje dat achteruit de helling afrijdt, rijen met auto’s die met een motorkap open staan om af te koelen en je niets aantrekken van de politieagenten die beneden aan de helling staan te flitsen.
Dit was het scenario van de afgelopen twee dagen in de bus.
Vrijdagmorgen vroeg vertrokken wij uit Almaty op weg naar Bishkek. Om van Almaty naar Bishkek te komen moet je wel de grensovergang passeren. Hier zagen we tegen op en zagen het al voor ons hoe we weer terug moesten naar Almaty en dan met het vliegtuig de grens over moesten vliegen. Maar gelukkig viel dit alles mee, vanwege de flirtervaringen van de dames en de kasten van de heren die ons beschermden tegen enge douaniers of heten ze nou douaniesses…
Na nog een aantal uren door Kirgizië gereden te hebben, kwam onze gids Arsan de bus binnen. Hij heeft een schaterende lach, die vooral Arda erg leuk vindt en stiekem op gaat nemen om als haar wekker te gaan gebruiken.
Na ons opgefribsd (stopwoord van Elies) te hebben in ons hostel, begonnen we aan de rondleiding door Bishkek met de trolleybus. We zagen alle beroemde gebouwen en we weten nu alles over de geschiedenis van Bishkek omdat Arsan ons dit alles vertelde. We zouden eigenlijk om 5 uur in het restaurant zijn om te eten, maar omdat de tijden hier een beetje anders zijn (een Kirgizisch kwartier is een Nederlands halfuur), kwamen we iets voor zessen aan. Het was een zeer mooi restaurant. De lampen waren gemaakt van tapijten, de muren waren vol met lapjes stof. De banken waren vol met kussens en bijzondere figuren. De vrouwelijke bediening had jurken aan die geschikt zijn voor een bruiloft. Om nog maar over het eten te zwijgen (we hopen dat jullie ons nog kunnen herkennen vanwege de kilo’s die er bij zijn gevlogen). Tot slot zong een knappe Kirgiziër een mooi volkslied, speciaal voor de Nederlanders. Om terug bij ons hostel te komen, besloten we een minibusje te nemen, die daar af en aan rijden. Het busje dat wij moesten hebben, zat al behoorlijk vol. Het is een 18-persoonsbusje en we zaten er met minstens 40 man in, inclusief onszelf (volgens de Nederlandse wet is dit onacceptabel en staat hier een hoge boete op). Maar hier keek niemand er vreemd van op dat het busje gevuld was met “sardientjes”.
Zaterdag was de eerste ochtend dat we rustig konden ontbijten met een heerlijke omelet. Hierna mochten we weer ons favoriete busje in. De plaspauze was heel bijzonder. Je kon namelijk naar elkaar zwaaien terwijl je je behoefte deed. Nu zullen jullie denken: hoe dan? Het waren hurkwc’s, waar we inmiddels behoorlijk in getraind zijn en die gemaakt waren voor gemiddelde Kirgiziërs (geen lange Nederlanders).
Tijdens de lunch hadden we een picknick met christenen van een partnerorganisatie. We aten paardenvlees, watermeloen, stokbrood, wraps en we dronken limonade. Dit alles vond plaats op een idyllisch plekje in Kirgizië, bergen links, voor, rechts, en achter en een rivier die kabbelend stroomde. De christenen gaven een getuigenis. Een aantal quotes die ze vertelden, willen we met jullie delen: “I have a home in heaven, so it’s just easy to travel”, “not by thoughts but by heart”.
Na onze verre reis met ons favo busje en prachtige uitzichten en de eerste ontmoetingen met yurten, kwamen we aan bij ons guesthouses in Naryn. Hier ontmoeten we Sara, een Nederlandse vrouw die al lang in Naryn woont. Zij kookte voor ons in haar primitieve huisje de beste plov die we tot nu toe gehad hebben en zelfgemaakte kaneelcake en chocoladetaart met bieten (echt een aanrader!). Ze heeft een heel bijzonder huis. Erg primitief. De wc is een gat buiten het huis en ze heeft geen douche, geen stromend water, maar wel echte filterkoffie.
Met onze gids Arsan hadden we een discussie over feminisme. Hij vindt dat je bij feministen op hun voorhoofd moet tikken, zodat hun hersenen weer op de goede plek komen. We gingen daarom ook een grap uithalen voor hem, dit werd mede gestimuleerd door Wilma. De mannen gingen namelijk al het eten klaar maken. Dit was geen succes. De uienrace werd gewonnen door Teunette, met 02.01.07. Jelmer had grotere stukken, de helft smokkelde hij onder de tafel en nog steeds lukte het hem niet om binnen de 02.01.07 minuut een ui te snijden. Terwijl Jelmer nog wel werd aangemoedigd door de beatbox kunsten van Ruben. De tijd die Jelmer behaalde was: 02.34.04. We zijn tot de conclusie gekomen dat we makkelijk zonder de man kunnen, alhoewel ze best gezellig en handig zijn. Sara had daarnaast een bijzondere hond, Bas wilde hem meenemen in zijn backpack. Helaas was deze te klein, dus moest hij achter gelaten worden in Naryn (dus moeder van Bas; helaas geen extra hondenmond om te voeden). De hond heette Ballon en Anne Ruth heeft hem al haar liefde gegeven, wat heel veel bleek te zijn.
’s Avonds gingen we uiteten in het beste restaurant van de stad. Hier was een reünie gaande van oud-klasgenoten met een gemiddelde leeftijd van 50 (inclusief hun oud-leerkracht van 65), een heel groot feest. De muziek werd langzaam aan steeds harder en de flessen wodka steeds leger aan de andere tafel (dat wel). Er werd flink gedanst en wij konden er ook niet aan ontkomen. Vooral Leonie was in trek bij de Kirgizische heren. We probeerden nog de polonaise te introduceren, dit was helaas geen succes.
Zondag werden we verrast door een overheerlijk ontbijt, gemaakt door onze gastvrouw. Hierna gingen we naar twee verschillende kerken. De ene kerk werd gehouden in een huiskamer en we zaten met z’n allen op de grond op kleedjes. De voorganger zat achter en katheder van ongeveer 30 cm hoog. Er was één man die gitaar speelde en wij mochten op het eind een Nederlands lied zingen en we stelden ons voor. De andere kerk was eveneens een huiskerk, met heel veel kinderen. We zaten op stoelen en we werden omhelsd en begroet door een alleraardigste oma die beloofde dat zij voor ons ging bidden en zij vroeg of wij voor haar zoon wilde bidden, die alcoholverslaafde is. Dat dit een groot probleem is, hoorden we ook van Sara. Daar verbleven we de rest van de zondag. Op de terugweg naar ons guesthouses regende het heel hard. Het leek net op Nederland. Omdat hier in Kirgizië veel gaten in de grond zitten, was dit best een avontuur. Vooral Boukje en Nienke vonden dit erg spannend en gilden af en toe de Kirgiziërs wakker. We hoorden van Sara hoe Jezus ook in Kirgizië werkt en we beseffen hoe rijk we gezegend zijn met een vrij land. De herinneringen van deze dagen in Naryn blijven voor altijd in ons hart.
Langzaam aan worden steeds meer mensen ziek, maar gelukkig ook weer beter. Vandaag waren Armanda en Ingrid de pineut, we zijn benieuwd aan wie ze het ziek-estafette-stokje doorgeven. Louise is op alle planken hout aan het afkloppen, want zij wil dus echt niet ziek worden.