Hoe groot kan het verschil zijn
Het ene moment zit je aan Lake Malawi in een prachtig resort, ontbijt je met o.a. ds. Gert en Rieneke van de Pol (zendingswerkers van de GZB en praat je met hen na over de conferentie. Enkele uren later sta je voor de poort van de grootste en gevaarlijkste gevangenis van Malawi. Zomba central prison.
Van tevoren waren we door ds. Chimesya voorbereid op ons bezoek. Hij is door de synode van de CCAP aangesteld als predikant voor de gevangenissen door de synode van Blantyre. Hij heeft de speciale zorg voor alle gevangen van de CCAP in dit district. Dat omhelst negen gevangenissen.
Van te voren waren we door hem voorbereid. De gevangenissen in Malawi behoren tot één van de slechtste van de wereld. De voorzieningen zijn belabberd. Er is alleen stromend water op het midden terrein van de gevangenis. In de cellen is geen water. Behoeften moeten dan op een emmer gedaan worden, die vaak niet aanwezig is. Vanaf 17:00 uur – 7:00 uur gaan de cellen op slot. Er wordt alleen maar Sima, een maisbrij geserveerd, zonder vlees en groente. Sommige gevangen hebben al meer dan 5 jaar geen rijst op. Zeep krijgen de gevangenen niet langer van de overheid.
De gevangenen moeten voor straf arbeid verrichten buiten het kamp, zonder beloning. Werken op het land of in de wegenbouw. De rechter bepaalt dit met de uitspraak. In de meeste gevallen worden de gevangenen door hun familie genegeerd en nooit bezocht. Hun bezittingen worden vaak verkocht en ze hebben niets meer. O ja straffen zijn zeer hoog. Voor het stelen van een geit krijgt de dief twee jaar cel.
Klokslag 10:00 reden we de poort van de gevangenis binnen. Samen met ds. Hans van Rumpt en ds. Christiaan Buitink en ds. Hastings Phale gingen we de gevangenis binnen. De geestelijke verzorger van de Zomba Central Prison wachtte ons bij de auto op. Hij nam ons mee door de tweede gevangenispoort. Eerst moesten we ons melden bij hoogste officier van de gevangenis en aansluitend mochten we verder de gevangenis in. Foto’s nemen was verboden, mobiel en portemonnee moesten in de auto achterblijven. De overheid wil niet dat beelden van wat er binnen de gevangenismuren afspeelt naar buiten komen.
We kwamen aan op de binnenplaats. Een groot terrein, volledig ommuurd en aan alle kanten bebouwd. Het complex stamt nog uit de koloniale tijd en is meer dan 100 jaar oud. Links in de hoek van dit terrein zagen we mannen met voedsel lopen. We keken door openingen in de muren waarachter de keuken was gevestigd. Het eten was ook deze keer alleen maisbrij. Dit werd verdeeld over de cellen om na 17:00 uur op te eten, het was net 10:00 uur. We sloegen links af en we kwamen op een volgend open terrein. Deze was aan de ene kant bebouwd met cellen. Een hoog gebouw waar de cellen overvol bewoond werden. Er zitten nu 2444 gevangen in deze gevangenis die eigenlijk bestemd is voor 850 gevangen. De celdeuren stonden open, maar we mochten er niet gaan kijken. Tegenover de muur met de cellen waren de klaslokalen gevestigd waar een gevangenisschool was. Aan het einde van
de klaslokalen stond de moskee en de kapel. De laatste gingen we in. Eenvoudige houten banken een klein podium, met daarop enkele stoelen.
Wij mochten daar op plaatsnemen en de gevangen kwamen binnen. Allemaal mannen, jonge mannen van net in de 20 en ouderen van boven de 70. Sommige van hen zaten al 50 jaar vast.
We werden welkom geheten en de dienst ging beginnen. Het eerste koor kwam naar voren en zette in. A Capella, zo mooi en zuiver, het ontroerde mij. Uit volle borst, vol overgave zingen over het verlangen om naar Gods huis te gaan. Aansluitend zong een koor van jonge mannen mooi lied.
Aan ons was gevraagd om de preek te verzorgen. Ik heb gelezen uit Jesaja 12 en in een korte verkondiging hier bij stilgestaan. Met vreugde scheppen uit de fonteinen van het Heil. Vreugde omdat in God, door het werk van Jezus Christus, je toekomst vastligt. Hij zal ons bevrijden van de zonden en de banden van de dood. Dan gaat de gevangenisdeur van ons hart open. Er werd stil en aandachtig geluisterd.
In het afvoerputje van Malawi klinkt het evangelie van Gods genade. Genade die verbazingwekkend is. Als dat evangeliewoord klinkt worden harten veranderd. Dan worden verloren zondaren vernieuwd tot een leven met God. Ook, of wellicht juist in de gevangenis.
De andere groepen hebben de Zomba Mikuyu Prison bezocht. Deze gevangenis is meer open en gericht op terugkeer voor de gevangen. Zij waren ook diep onder de indruk van wat zij daar zagen. Na ontvangst kwamen zij in een open ruimte en daar zaten 300 jonge mannen in de leeftijd van 18-22
jaar op de grond. De leefomstandigheden zijn echt afschuwelijk slecht. Volgepropte cellen, slecht en weinig voedsel, hitte en een uiterst streng regiem.
Ds. Marinus Messemaker heeft daar gelezen en gesproken uit Psalm 23. De Heere is mijn herder. Ook in een dal van dorre duisternis.
Na een heerlijke lunch hebben we in verschillende groepen projecten van de CCAP bezocht, Zomba Theological Institute, Parker Health Center, Domasi Mission Likuni, Naming’azi Farm. Tenslotte zijn een aantal van ons weer teruggekeerd naar Zomba Mikuyu Prison. Er is een kleine collecte gehouden
onder de bezoekers van die gevangenis en zij hebben van dat geld voedsel en zeep voor de gevangenen gekocht.
Wat een contrast wij, Nederlanders levend comfortabel in ons vrije Nederland. Hier de overvolle gevangenissen. En toch, zij verheugen zich in hun Zaligmaker, Jezus Christus.
ds. Leo Molenaar