Zaterdag 23 april 2022

De vierde dag van onze reis begon, na het ontbijt, met een ochtendgebed. Ds. Roelof de Wit ging ons voor. We zongen Psalm 67 met elkaar: de Nederlanders de Nederlandse tekst, de Hongaarse predikanten de Hongaarse tekst. Het klonk prachtig! Roelof stond met ons stil bij Johannes 20:21, waar Jezus zegt: “Vrede zij u, zoals de Vader Mij heeft gezonden, zo zend Ik ook u”. Het bekende Opwekkingslied met deze tekst (Opwekking 58) hebben we aansluitend als Nederlandse deelnemers gezongen voor de Slowaakse (Hongaarse) predikanten. Dat was een ontroerend moment.

Na de dagopening was er nog meer muziek. Zsuzsanna Tóth is verantwoordelijk voor de zending onder de Roma. Zij had een groepje zigeunermuzikanten meegenomen die voor ons zongen en speelden. Ze hadden zelfs de moeite genomen om een Nederlands lied in te studeren. Het was prachtig!

Aansluitend kregen we twee presentaties te zien en te horen die in dezelfde sfeer bleven. De eerste was van dr. Kinga Süll, die ons vertelde over de kerkmuziek. Voor hen is het vooral belangrijk om organisten goed op te leiden en toe te rusten. Er is een nieuw liedboek samengesteld, dat nu langzaam uitgerold wordt in alle gemeenten. Eén van de Nederlandse deelnemers stelde de vraag of modernere muziek, zoals van Hillsong of Opwekking, ook werd gezongen in de Slowaakse kerken. Maar dat is niet het geval. Die muziek wordt alleen gezongen op zomerkampen of jongerenfestivals. In de kerkdiensten zijn de liederen wat traditioneler getoonzet. Wel wordt er in de kerkdiensten ook met andere instrumenten dan alleen het orgel gespeeld, zoals piano, gitaar, dwarsfluit of cello. Het was ook interessant te horen over het jeugdkoor dat eens per jaar een aantal dagen bij elkaar komt vanuit verschillende gemeenten. De jongeren leren dan nieuwe liederen aan en werken ook mee aan een aantal zondagse diensten in verschillende gemeenten. Het helpt om de jongeren op die manier de liefde voor het zingen mee te geven.

Daarna vertelde Zsuzsanna ons meer over de zending onder de zigeuners. De Roma hebben veel te maken met armoede en uitsluiting. Er is veel laaggeletterdheid en de problemen worden van generatie op generatie doorgegeven. Toch vinden ze het heel mooi als er mensen zijn die zich om hen bekommeren en zich met hen willen verbinden. Soms lukt het om de neerwaartse spiraal van de armoede te doorbreken. Zo was de 18-jarige zangeres van de muziekgroep van deze ochtend van plan om later arts te worden en te werken met kinderen met Down-syndroom. Zulke dromen helpen om het arme milieu langzaam van binnenuit te veranderen. Het is mooi hoe de mensen van de Hongaars-Slowaakse kerk proberen om juist de kinderen aan te raken met de liefde van Jezus.

Na onze lunch konden we dat ook met eigen ogen zien. We reden ongeveer een uur naar het westen, naar het dorpje Barka. Daar werden we gastvrij ontvangen door de plaatselijke predikant. Vier kleine kinderen hadden een tekst ingestudeerd waar wij niets van verstonden, maar wat ze wel vlekkeloos konden opzeggen. Daarna bezochten we de Gereformeerde kerk en de kleuterschool in het dorp, waar ongeveer 800 mensen wonen. Het zag er heel netjes en goed onderhouden uit. Het dorpje lag er ook heel lieflijk in een dal tussen prachtige groene heuvels waar veel herten leven. Maar Zsuzsanna nam ons vervolgens mee, halfweg de heuvel op. En toen kwamen we door een deel van het dorp waar de zigeuners leven. De huizen waren zeer vervallen en maar half afgemaakt. Er werd houtgestookt. Water haalden ze uit het beekje, met jerrycans. Elektriciteit was er nauwelijks. Overal lag vuil en liepen honden, en de auto’s waren eerder wrakken te noemen. Maar zodra we daar liepen, ontstond er vanzelf een optocht van kinderen die met ons meeliepen. We vroegen ons af wie nu eigenlijk de bezienswaardigheid waren: zij of wij. Voor de kinderen was dit een hele belevenis, vooral toen Rik bedacht dat we wel ‘hoofd, schouders, knie en teen’ met ze konden zingen. Dat vonden ze mooi!

Eenmaal terug in het centrum van het dorp kregen we een heerlijke maaltijd volgens traditioneel zigeunerrecept voorgezet. Er hoorde ook een stevige borrel bij, van huisgestookte kweepeer-likeur, met een alcoholpercentage dat we beter niet in dit blog kunnen vermelden. Bij sommigen viel het in de smaak, bij anderen niet zo zeer. Na deze hartelijke en gastvrije ontvangst was het tijd om terug te keren naar Kosice. Daar sloten we de dag af met een drankje en een goed gesprek met elkaar, om alle indrukken te verwerken.